هفته ای که گذشت ، اخبار مربوط به خروج یک جانبه ترامپ از برجام چنان فضای عمومی و رسانه ای کشور را درگیر خود نمود که چند خبر مهم دیگر به محاق افتاد و از نظرها دور ماند.
یکی از این اخبار مهم ، حد اقل برای ما ایرانی ها پیروزی شگفت انگیز جریان مقتدی صدر در انتخابات پارلمانی عراق بود.
هرچند این پیروزی مقتدی صدر، برخی از روزنامه های تندور داخلی را به سمت فحاشی و نیش و کنایه و .. کشاند اما به هرحال این مقتدی است که نقش مهمی در تعیین نخست وزیر آینده عراق ایفا خواهد نمود.
لیست مورد حمایت صدر با 54 رای پیشتاز این رقابت ها شد و رقبایی مانند نوری المالکی ، هادی عامری و سید عمار حکیم را پشت سر گذاشت .
صدر اما از روزهای اشغال عراق توسط آمریکا بر سر زبان ها افتاد. رزمنده ای که نیروهای نظامی وابسته به خود را به جنگ و درگیری با آمریکایی ها تشویق میکرد . صدر اما چند سال بعد از اشغال عراق ، رسما ردای سیاست بر تن نمود و تلاش کرد تا ایده های خود را در این بستر محقق نماید .
امری که تا کنون نشان از آن داشته است که مقتدی سیاست را حتی بهتر از رزم می شناسد .
شاید کلیدی ترین نقطه اتکای مقتدی صدر، دوری گزینی او از شعارزدگی ها باشد. برای اثبات این مساله لازم است یکی از ستون پایه های سیاست ورزی را بصورت خلاصه مورد واکاوی قرار دهیم.
امضای قرارداد وستفالیا در سال 1648 ، نخستن پیمان منطقه ای بعد از رنسانس بود . چند کشور اروپایی برای خاتمه جنگ و ممانعت از بروز مجدد آن ، مبادرت به امضای این پیمان نمودند که عصاره آن در چند نکته قابل ارائه است .
1-کشورها به عنوان واحدهای سیاسی مستقل هویت خواهند داشت 2-کشورها در برابر هم حقوق برابر و متقابلی دارند.
واقعیت آن است که از آن روز تا کنون واژه ای بنام کشور به طرز شگفت آوری، حوزه هایی مانند منافع،هویت، دشمنان، دوستان و.. را شکل داده و فرهنگ سیاسی شهروندن ارتباط بسیار در هم تنیده ای با این پدیده داشته است.
هرچند نمی توان منکر وجود علقه های مرتبط با جهانی شدن و هویت طلبی های فرهنگی در میان کشورهای متمایز ازهم شد اما آنچه امروز به صورت دو فاکتو در حال اثرگذاری بر مسائل جهانی و منطقه ای است همین چارچوبی است که بنام یک دولت – یک ملت شناخته میشود.
اما در عراق امروز، گوئی مقتدی از همان 6 ماه قبل به خوبی تشخیص داده بود که سوراخ دعا کجاست ؟
او بدون اینکه دچار آدرس های اشتباه شود با یک رویکرد مهیج ، زمینه جلب اعتماد رای دهندگان را فراهم نمود. نیاز اساسی مردم عراق احیای عراق بود. فقط همین .
مردم عراق فارغ از قومیت ،زبان ومذهب خود یک حس ناسیونالیستی بسیار تحقیر شده ای دارند .
مقتدی به خوبی می دانست که صرف پیوند های مذهبی ، هیچ گارانتی معتبری برای یک سیاستمدار پدید نخواهد آورد . چه اینکه مهمترین رقبای او همین شیعیانی چون نوری مالکی ، عامری، حکیم و .. بودند. مقتدی میخواهد اما از شعار فاصله بگیرد و به متن واقعیت بیاید .
او با هوشمندی به سراغ شهروندان فرا مذهبی رفت تا اثبات کند او دنبال عراقی ها می رود نه فقط شیعیان . او از خود تصویر یک عراقی قابل اتکا ارائه نمود . گوئی او در حال عمل به شعار عراق برای همه عارقی ها بود.
مقتدی اما در داخل چارچوب سرزمینی عراق ، کمونیست ها و لیبرال های عراق را به نیروهایی مفید برای منافع یک ملت تصویر نمود و همین بازی ظرافتمندانه با ظرفیت های سیاسی عراق او را به مهره ای قابل اطمینان برای اهل سنت و اکراد عراق نمود و از این سبیل حاِز اکثریت آرای مردم عراق شد .
یادداشت:غلامرضا منصوری