"وقتی برخی از اصحاب امام حسن آمدند با زبان معترضانه که چرا قبول کردید و چرا صلح کردید؟ چرا در برابر طرف مقابل پیمان را امضا کردید؟ حضرت فرمود: "انی رأیت هوی معظمالناس علی الصلح"، گفت؛ جامعه اسلامی که شما 10 نفر نیستید شما 20نفری که اینجا پیش من آمدید دنیای اسلام نیستید من در مسجد برای مردم سخنرانی کردم و دیدم اکثریت قاطع جامعه صلح میخواهند و وقتی مردم این را میخواهند صلح را انتخاب میکنم.... به موقع باید بایستیم و بجنگیم به موقع باید صلح کنیم. "
در رابطه با سخنان تامل برانگيز ايشان نکاتي قابل ذکر است.
1.همانطور که شما از کلام امام مجتبي عليه السلام استفاده کرده ايد: در وقت جنگ هم نبايد دنبال صلح بود. و چنانچه افرادي در زمان جنگ – چه جنگ نظامي يا اقتصادي – به صلح فکر کنند اشتباه بزرگي را مرتکب شده اند.
2.جمله منسوب به امام مجتبي عليه السلام ادامه اي دارد که گويا ايشان به ان توجه نداشته اند. امام حسن عليه السلام در ادامه ميفرمايند: "...و کرهوا الحرب فلم احب ان احملهم علی ما یکرهون»
از اين عبارت استفاده ميشود که امام مجتبي عليه السلام خود مايل به جنگ و مبارزه بود اما چون مردم در يک اشتباه راهبردي و محاسباتي، فريب مکر معاويه را خوردند و دچار سستي شدند، بجاي اينکه مطيع و پيرو امام خويش باشند سعي کردند امام خود را مطيع هوي و هوس و عافيت طلبي خود کنند. لذا اين اقدام مردم زمان امام مجتبي عليه السلام اقدامي اشتباه و نامبارک بود که در ادامه تبعات بسيار سنگيني را بر جامعه اسلامي تحميل کرد.
3. عواملي که باعث شد امام حسن عليه السلام حاضر به صلح تحميلي شود، خيانت و دنيا دوستي خواص بود.
در کتب تاريخ امده است که:
"عبیدالله بن عباس فرمانده لشگر امام حسن علیهالسّلام نتوانست در برابر پیشنهادهای معاویه مقاومت کند و به راحتی فریب خورد و با حدود هشت هزار از زيردستان خود شبانه به اردوگاه معاویه پیوست و سپاهیان امام را بدون فرمانده رها نمود. این درحالی بود که در دوره امام علی (علیهالسّلام) فرستاده معاویه به مکه دو فرزند خردسال عبیدالله بن عباس را سر بریده بود".
باز در کتب تاريخ امده است که:
با فرار عبیدالله ابن عباس و دیگر فرماندهان سپاه امام حسن (علیهالسّلام) شرایط بسیار نامطلوبی پدید آمد، امام علیهالسّلام که برای جمع آوری سپاه به مدائن رفته بود نه تنها موفق به انجام این کار نشد، بلکه عدهای از سپاهیانش بر او شوریدند و به خیمهاش ریخته به غارت پرداختند، آنان حتی سجاده زیرپای حضرت را ربودند و "عبدالرحمن ازدی" ردای آن حضرت را از دوشش کشید، حضرت بدون اینکه ردایی بر تن داشته باشد، سوار اسب شده و در ساباط به راه افتاد. همین که به "مظلم ساباط" رسید ناگاه یکی از خوارج به نام جراح بن سنان پیش آمد، لگام اسب حضرت را گرفت و گفت حسن تو نیز همانند پدرت کافر شدی و خنجری مسموم به ران مبارک حضرت زد که تا استخوان شکافته شد. این ضربت به طوری سهمگین بود که حضرت بسیار رنجور و بیمار گشت.
در برخي کتب ديگر امده است:
بالاخره همان عواملی که امام علی علیهالسّلام و سپاهش را در مقابل معاویه متوقف ساخت، دوباره کارساز شد و صلح را بر امام حسن (علیهالسّلام) تحمیل ساخت. گرچه امام مقاومت زیادی نمود، ولی آن حضرت موقعی تن به صلح داد که یارانش از پیرامونش متفرق شدند و او را تنها گذارند.
4. نتيجه صلح امام مجتبي عليه السلام چه بود؟ تجربه صلح امام حسن عليه السلام به ما مياموزد که صلح در مقابل دشمن مکار و نانجيبي که به عهد و پيمان وفادار نيست، چه معاويه باشد يا امريکا، نتيجه اي جز سرخوردگي و سرافکندگي براي جامعه اسلامي ندارد. اگر مردم زمان امام مجتبي عليه السلام با تبعيت از امام خويش راه ايستادگي و مقاومت را در پيش ميگرفتند هرگز مجبور به پذيرش خفت بار معاويه نميشدند.
5. يکي از درسهاي مهم صلح امام مجتبي اين بود که: مردم هر کجا از امام و رهبر خود سرپيچي کردند دچار خسران و شکست شدند.
6. درس ديگر صلح امام مجتبي عليه السلام اين بود که هرگز به صلح با افراد بدعهد و خبيث نبايد اعتماد کرد.
7. از درسهاي ديگر صلح امام مجتبي عليه السلام اين بود که چنانچه افراد خائن، سست عهد و دنيا پرست متصدي مناصب حساس شوند در لحظات حساس به جاي ياري امام خويش، از پشت خنجر ميزنند، چنانکه عبيد الله بن عباس با خيانت خويش لشکر امام مجتبي عليه السلام را به هم ريخت.
8.چنانچه اقاي روحاني بخواهند شرايط امروز کشور را به شرايط زمان امام مجتبي عليه السلام تشبيه کنند و از اين رهگذر بخواهند مانند تجربه شکست خورده برجام، کشور را معطل صلح با شيطان بزرگ کنند بايد به ايشان عرض شود: مردم عاشورايي ايران، مردم سست راي دوران امام مجتبي عليه السلام نيستند، بلکه "ما ملت امام حسينيم"، " ما ملت شهادتيم".
9.خوب است رييس جمهور به سخنان ساليان قبل رهبر و ولي خود نگاهي بيندازند، آنجا که فرمودند:
""نه امریکا و نه بزرگتر از امریکا قادر نیستند حادثهای مثل حادثه صلح امام حسن - عليه السلام - را بر دنیای اسلام تحمیل کنند. اینجا اگر دشمن زیاد فشار بیاورد، حادثه کربلا اتّفاق خواهد افتاد."" 1 / 2 / 79
10.به راستي بايد از خود پرسيد ما ملت عاشورايي حسيني هستيم يا سست عنصران و ترسوهاي دوران امام مجتبي عليه السلام؟